Kształtowanie przestrzeni zielonej wokół domu czy w przestrzeni miejskiej wiąże się z różnymi decyzjami dotyczącymi roślinności, w tym drzewek ozdobnych, które pełnią funkcję zarówno piękną, jak i praktyczną. Wybór odpowiednich gatunków wymaga uwzględnienia warunków glebowych, nasłonecznienia oraz odporności roślin na zmienne warunki atmosferyczne, ponieważ właściwie każdy gatunek ma inne oczekiwania dotyczące wilgotności, składników odżywczych i pielęgnacji. Drzewka ozdobne mogą występować w różnych formach, od niskich krzewów o ozdobnych liściach, po wysokie drzewa tworzące wyraźne punkty w krajobrazie, a ich wybieranie na prawdę często uzależniony jest od planowanego efektu wizualnego a także funkcji, jakie mają pełnić w ogrodzie lub parku.

W uprawie drzewek ozdobnych ważne jest planowanie ich rozmieszczenia w taki sposób, ażeby zapewnić im odpowiednią przestrzeń do wzrostu i uniknąć późniejszych problemów z cieniowaniem czy rozprzestrzenianiem się korzeni. Różnorodność odmian daje możliwość na tworzenie kompozycji sezonowych, które zmieniają wygląd przestrzeni w współzależności od pory roku, na przykład poprzez kwitnienie wiosną albo przebarwiające się liście jesienią. Odpowiednie sadzenie, baczące na głębokość korzeni i stabilizację młodych roślin, jest istotnym elementem zapewniającym prawidłowy rozwój drzewek, oraz ułatwiającym późniejsze prace pielęgnacyjne, tj. przycinanie, nawożenie czy podlewanie.

Estetyka drzewek ozdobnych jest ściśle związana z ich naturalnymi cechami, niemniej jednak również z ingerencją człowieka poprzez formowanie koron czy cięcie dekoracyjne, które daje możliwość nadać im pożądany kształt i poprawić zdrowotność rośliny. W kontekście projektowania ogrodów istotne jest uwzględnienie wzajemnych relacji między poszczególnymi gatunkami, by uniknąć nadmiernego zacienienia lub konkurencji o wodę i składniki odżywcze. Dobór drzewek ozdobnych może również uwzględniać lokalne uwarunkowania klimatyczne a także ochronę przed wiatrem lub zanieczyszczeniami, co wpływa na trwałość i wygląd roślin w dłuższym okresie.

W praktyce drzewka ozdobne na prawdę bardzo często pełnią funkcje nie tylko i wyłącznie wizualne, ale też ekologiczne, stanowiąc siedlisko dla owadów, ptaków czy drobnych ssaków, oraz uczestnicząc w procesach poprawiających mikroklimat przestrzeni, takich jak zatrzymywanie wilgoci i redukcja hałasu. Integracja różnych gatunków, uwzględniająca sezonowość i zróżnicowanie pokroju, daje możliwość na tworzenie przestrzeni atrakcyjnych przez całe 356 dni w roku, co ma znaczenie zarówno w prywatnych ogrodach, jak i w przestrzeniach publicznych. Zrozumienie potrzeb poszczególnych drzewek ozdobnych oraz ich właściwości fizjologicznych i estetycznych stanowi bazę planowania kompozycji roślinnych, które harmonijnie wpisują się w otoczenie i wspierają zrównoważone zagospodarowanie terenów zielonych.

Zobacz również: Szkółka drzew Gniezno.