Pojazdy mechaniczne odgrywają istotną rolę w zwyczajnym życiu, a ich sprawność i niezawodność zależą w sporej mierze od regularnej konserwacji i odpowiednich napraw. Mechanik samochodowy para się diagnostyką oraz usuwaniem usterek w samochodach osobowych i użytkowych, a jego praca obejmuje zarówno układy mechaniczne, jak i elektroniczne, co wymaga znajomości różnorodnych technologii a także umiejętności praktycznych. W codziennej pracy stosowane są narzędzia diagnostyczne umożliwiające wykrycie problemów w silniku, układzie hamulcowym, zawieszeniu czy układzie elektrycznym, a wiedza z zakresu mechaniki pojazdowej daje możliwość na ocenę stopnia zużycia części a także przewidywanie potencjalnych awarii w późniejszym czasie.

Praca mechanika obejmuje też czynności związane z konserwacją, tj. wymiana płynów eksploatacyjnych, filtrów czy elementów eksploatacyjnych, co ma wpływ na wydłużenie żywotności pojazdu i jego bezawaryjność.

W praktyce diagnozowanie usterek samochodowych wymaga analizy objawów zgłaszanych przez użytkownika a także interpretacji wskazań narzędzi diagnostycznych. Mechanik samochodowy musi uwzględniać różnice wynikające z rodzaju pojazdu, jego przebiegu a także historii napraw, co umożliwia na precyzyjne wskazanie źródła problemu i zaplanowanie odpowiednich działań naprawczych (zobacz również: serwis oleju). Różnorodność konstrukcji silników, układów napędowych i systemów elektronicznych powoduje, że praca mechanika wymaga ciągłego aktualizowania wiedzy a także śledzenia zmian technologicznych w motoryzacji. Współczesne samochody wyposażone w wyrachowane systemy wspomagania kierowcy, sterowanie elektroniczne silnika i układów bezpieczeństwa wymuszają stosowanie nowych metod diagnostycznych oraz procedur naprawczych, które różnią się od klasycznych technik mechanicznych.

Oprócz standardowych napraw mechanicznych i zamiany części, mechanik samochodowy na prawdę bardzo często zajmuje się również analizą przyczyn awarii, co umożliwia na lepsze planowanie kolejnych działań serwisowych i uniknięcie powtarzających się problemów. Rozważenie wpływu warunków eksploatacyjnych na zużycie elementów pojazdu, takich jak droga, klimat czy styl jazdy kierowcy, jest ważne dla oceny stanu technicznego auta oraz określenia priorytetów w zakresie napraw i konserwacji. Wiedza o interakcji poszczególnych podzespołów umożliwia również na ocenę bezpieczeństwa pojazdu i minimalizowanie ryzyka wystąpienia awarii w czasie użytkowania.

Mechanik samochodowy może też wspierać procesy związane z diagnostyką przed zakupem używanego auta albo przy ocenie stanu technicznego aut flotowych. Przeprowadzanie przeglądów technicznych, testów drogowych i ocena dokumentacji serwisowej daje możliwość na obiektywną ocenę kondycji pojazdu a także identyfikację ewentualnych problemów wymagających naprawy (zobacz: ozonowanie). Współpraca z właścicielami samochodów obejmuje także doradztwo w zakresie eksploatacji, wymiany części oraz dbania o stan techniczny, co w efekcie wpływa na bezpieczeństwo i sprawność samochodów w ruchu drogowym.

Więcej informacji: ozonowanie.